Oprócz plenerów filmowych i ich charakterystyki geologicznej opisanych w
rozdziale 5.1. tj. Nowa Zelandia (Wyspa Północna i Wyspa Południowa),
tunezyjska część pustyni Sahara, Chimney Rock State Park w Karolinie Północnej
Stanów Zjednoczonych, Dolina Pomników (ang. Monument Valley) w Utah USA,
Canyonlands National Park u Utah USA, Zhangjiajie Sandstone Peak Forest Geopark
w Chinach, brazylijski park narodowy Chapada Diamantina w regionie Bahia oraz
Antarktyda, poza granicami Polski powstała niezliczona liczba filmów, w których
ukazane atrakcje geoturystyczne mogły inspirować do podróży w dane miejsce
widzów starszych i młodszych wiekiem.
W bajce „Odlot” (2009), produkcji Pixar, która w 2010 roku otrzymała
najważniejsze filmowo nagrody, Oskary za najlepszy długometrażowy film
animowany oraz najlepszą muzykę oryginalną, ukazano najwyższy wodospadświata –
Santo Angel. Zlokalizowany jest on w Parku Narodowym Canaim, w
południowo-wschodniej Wenezueli. Park ten jest powszechnie uważany za
największą atrakcję geoturystyczną Ameryki Południowej. Słynie on z gór
stołowych, zwanych tepuy, których pionowe ściany osiągają wysokość względną
powyżej 1,5 kmoraz z licznie występujących wodospadów, w tym wspomnianego Santo
Angel. Jego wody pojawiają się na powierzchni 61 m górnej krawędzi góry, a
następnie spadają 979 m w dół. Szerokość w dolnej części dochodzi do 152 m.
Ten wenezuelski wodospad jest około 16 razy wyższy niż słynna
kanadyjsko-amerykańska Niagara.[1]
Inny film dla dzieci,„Dobry dinozaur” (2015) swoją fabułą może
przełamywać wiele historycznych i naukowych granic, jednak piękny krajobraz w
nim ukazany został dokładnie zbadany i przedstawiony ze szczegółami. Pracownicy
amerykańskiej wytwórni komputerowej filmów animowanych Pixar przed tworzeniem
scenografii do filmu odbyli specjalną wycieczkę do stanu Wyoming w Stanach
Zjednoczonych, gdzie odwiedzili m.in. ukazany w bajce Park Narodowy Yellowstone
(Figura 6.) oraz Park Narodowy Grand Teton. Przedstawienie tych
geoturystycznych atrakcji w filmie było częścią porozumienia pomiędzy biurem
turystycznym stanu Wyoming a wytwórnią[2].
W Parku Narodowym Yellowstone znajduje się ponad 10 tysięcy gejzerów,
gorących źródeł, fumaroli i wulkanów błotnych oraz wielki kanion rzeki
Yellowstone. Na cały krajobraz jaki inspiruje turystów od lat, bowiem jest to
najstarszy park narodowy świata, wpłynął wulkanizm. Warte wymienienia są: 26-metrowy
wodospad Gibbon Falls; Hayden Valley - punkt z widokiem na meandrującą rzekę
Yellowstone; majestatyczny Dragon’s Mouth Spring, gorące (77 stopni Celsjusza)
rytmiczne i hałaśliwe „wyziewy” wody ze skały przypominającej kształtem paszczę
smoka; gejzery w West Thumb Geyser Basin wraz z Abbys Pool - jednym z najgłębszych
gorących źródeł w parku (16 m); Old Faithful - jednen z najbardziej znanych
gejzerów parku, który na wysokość około 40 metrów wrzuca do 32 tysięcy litrów
wrzącej wody (95 stopni Celsjusza); Grand Prismatic Spring - największe gorące
źródła w Stanach Zjednoczonych wyrzucające około 2,2 tysięcy litrów wody na
minutę, wyjątkowe ze względu na ilość kolorów tam występujących. Prismatic
swoje kolory zawdzięcza żyjącym w nim organizmom żywym, tj. bakteriom i algom; Mammoth
Hot Springs, rozległy kompleks trawertynowych wzgórz z gorącymi źródłami.
Wypłukiwany ze skał węglan wapnia poprzez rozgrzane wody osadzał się na
wzgórzach tworząc niesamowity krajobraz; spetryfikowany las sekwoi, który dziś
obserwujemy dzięki wybuchom wulkanów 50 milionów lat temu (eocen), które to
spowodowały wielkie osuwiska przykrywające pyłami i piaskami zniszczone drzewa.
W tym osadzie krążące roztwory zawierające krzemionkę z czasem zastępowały
pierwotną substancję drewna, dzięki czemu w Yellowstone mówi się o
spetryfikowanym, skamieniałym lesie. Nie wolno pominąć także długiego na
32-kilometry i głębokiego na 305 metrów kanionu Yellowstone, w
którym występują głównie żółtawe riolity, od których nazwę wziął cały park
narodowy. Kanion wraz z wodospadami Upper Falls (33m), jak i
Lower Falls (93m) można obserwować m.in. schodząc szlakiem
wuja Toma (Uncle Tom’S Trial) lub z punktu widokowego Artist Point[3]. Wszystkie wyżej wymienione atrakcje geoturystyczne, które częściowo
zostały przedstawione we wspomnianej bajce, autor odwiedził w sierpniu 2015
roku.
Kolejną
destynacją geoturystyczną, która została sfilmowana w „Indiana Jones i ostatnia
krucjata” (1989) jest antyczne skalne miasto Petra w Jordanii na Półwyspie
Arabskim[4].
Dawna stolica Nabetajczyków była tworzona od IV wieku p.n.e. Wykuta w piaskowcu
piętrowa budowla Al-Chazna posłużyła w filmie jako świątynia chroniąca Świętego
Graala. W Jordanii ekipy filmowe wykorzystały także pustynię Wadi Rum wraz z
formacją skalną „Seven Pillars of Wisdom”, by umieścić tam
plener dla filmów „Lawrence z Arabii” (1962), „Czerwona planeta” (2000) czy „Transformers:
Zemsta upadłych” (2009)[5].
Do podróży do geoturystycznych atrakcji inspiruje z
pewnością także film „Niebiańska plaża” (2000) z Leonardo DiCaprio w roli
głównej, umiejscowiony na wyspie Ko Phi Phi Leh należącej do Tajlandii, czy
„Igrzyska śmierci” (2012) nagrywane w DuPont State Forest z górzystym
krajobrazem, wodospadami, w Północnej Karolinie, USA, oraz wiele innych.
[1]
Żaba J., 2008. Park Narodowy Canaima (Wyżyna Gujańska, Wenezuela) — impresje
geologiczne.Przegląd Geologiczny,
vol. 56, nr 4.
[2]http://trib.com/news/state-and-regional/govt-and-politics/wyoming-office-of-tourism-inks-deal-with-pixar-to-promote/article_286f76df-aff7-582d-ba30-379e9b2b2d67.html
(dostęp 15.03.2016r.)
[3]
Informacje i materiały zgromadzone podczas podróży po Parku Narodowym
Yellowstone w sierpniu 2015r.
[4]http://www.roughguides.com/gallery/40-film-locations-around-the-world/#ixzz41SWztnVJ (dostęp 15.03.2016r.)
[5]
Pająk J., 2004. Jordania – geoturystyczny raj. Geoturystyka (1): 59-64, Kraków.